fot. UMiG Serock

W związku z zainicjowaniem przez lokalnych włodarzy działań mających na celu oczyszczenie cmentarza żydowskiego w Serocku, w połowie października prowadzono tam prace porządkowe. Chodziło w nich przede wszystkim o usunięcie rosnących tam krzaków i samosiejek drzew, które pokryły większą część terenu nekropolii.

Zanim doszło do powyższych działań, w czerwcu burmistrz Artur Borkowski spotkał się z prezesem Fundacji Dziedzictwa Kulturowego, który obiecał pomoc finansową przy pracach porządkowych. Po uzyskaniu zgody opiekuna cmentarza – Fundacji Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego, rozpoczęto oczyszczanie. Prace dofinansował Minister Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu w ramach programu Narodowego Centrum Kultury „Kultura – interwencje 2021”, przyznanych Fundacji Dziedzictwa Kulturowego na działania Koalicji Opiekunów Cmentarzy Żydowskich. Partnerami akcji byli: Fundacja Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego, Miasto i Gmina Serock oraz tamtejszy Powiatowy Zespół Szkół Ponadpodstawowych. Prace wycinkowe prowadziła firma zajmująca się pielęgnacją zieleni, którą wspierała społeczność PZPS. Co do przyszłości, seroccy włodarze zamierzają podjąć rozmowy z właścicielami cmentarza w sprawie opieki nad nekropolią.

Cmentarz żydowski położony między Serockiem a Wierzbicą powstał w latach 20. XIX w. W 1940 r. Niemcy zniszczyli nekropolię, wywożąc macewy na grodzisko Barbarka, gdzie użyli ich do budowy schodów prowadzących do letniej kawiarni. W 1992 r., staraniem dr. Sławomira Jakubczaka i władz samorządowych, ocalałe macewy zostały przewiezione na obszar dawnego cmentarza przy ówczesnym ośrodku „Narew” PKO BP. W 2011 r. wojewoda przekazał teren Żydowskiej Gminie Wyznaniowej w Warszawie. Nekropolia została ogrodzona i w 2014 r. odsłonięto lapidarium – pomnik ufundowany przez społeczność żydowską ze Stanów Zjednoczonych.

Jak wynika z historii, społeczność żydowska miała od wieków znaczący udział w życiu społecznym, kulturalnym oraz rozwoju Serocka. Pierwsi Żydzi pojawili się w mieście w XVIII w. Przez kolejne stulecia społeczność rozrastała się, by przed II wojną światową osiągnąć prawie połowę liczby ludności miasta. Jej tragiczny kres nastąpił 5 grudnia 1939 roku, kiedy Niemcy wypędzili z niego wszystkich Żydów. W 80. rocznicę tego wydarzenia władze samorządowe odsłoniły pamiątkową tablicę na serockim rynku.