Czający się niemal na każdym kroku koronawirus powoduje ogromne zagrożenie, znacząco wpływając również na samorządową gospodarkę odpadami. Dlatego właśnie Ministerstwo Klimatu przygotowało specjalne wytyczne w zakresie postępowania ze śmieciami wytwarzanymi w dobie epidemii. Warto je poznać, bo zmiany dotyczą nie tylko odpadów medycznych, ale i komunalnych. Co zrozumiałe, szczególne obostrzenia obejmują osoby zarażone oraz przebywające na kwarantannie.

Dostosowanie przepisów do nowych okoliczności to w takiej sytuacji konieczność. – Aktualnie nie mamy potwierdzonych badań naukowych dotyczących utrzymywania się koronawirusa na różnych materiałach. Mimo to lepiej podjąć środki ostrożności również i w tym aspekcie życia. Aby chronić zdrowie i życie osób, które odbierają odpady, konieczne było wprowadzenie wytycznych dotyczących ich zabezpieczania. Apeluję do wszystkich, aby zachować szczególne środki ostrożności – mówi Janina Ewa Orzełowska, członek zarządu województwa mazowieckiego.

Codziennie ludzie wytwarzają w domach duże ilości odpadów. Szczególnie groźne w dobie koronawirusa mogą być te generowane w miejscach kwarantanny lub izolacji. Choć ze względu na miejsce powstania oraz ich skład stanowią one odpady komunalne, to należy z nimi postępować przy zachowaniu szczególnych środków ostrożności.

Odpady wytwarzane przez osoby zdrowe

Dla nich w zasadzie nic się nie zmieniło. Wprowadzenie stanu epidemii nie zwalnia z obowiązku segregacji odpadów i wrzucania ich do odpowiednich pojemników: na papier, szkło, metale i tworzywa sztuczne, bioodpady, czy odpady zmieszane. Jednak szczególną ostrożność należy zachować przy pozbywaniu się zastosowanych wcześniej środków ostrożności, które zapobiegają zarażeniu koronawirusem. Mowa oczywiście o maseczkach, rękawiczkach, chusteczkach lub innych środkach ochronnych. Powinny one zostać zebrane w worku, który po zawiązaniu należy wrzucić do pojemnika na odpady zmieszane.

Segregacja odpadów a kwarantanna

W obliczu zagrożenia zarażeniem koronawirusem część osób zdrowych, co do których istnieje podejrzenie, że mogły mieć styczność z wirusem, poddawana jest dwutygodniowej kwarantannie. Nie zwalnia ich to z obowiązku segregacji odpadów i wrzucania ich do odpowiednich pojemników. Maseczki, rękawiczki, chusteczki, czy inne środki ochronne powinny zostać wrzucone do worka, który po zawiązaniu powinien trafić do pojemnika na odpady zmieszane. Należy jednak pamiętać, że osoby te mają zakaz opuszczania domu, tak więc nie mogą samodzielnie wynieść swoich worków z odpadami. Przebywający na kwarantannie mieszkańcy bloków powinni wystawić worek z odpadami za drzwi i poprosić o jego wyrzucenie sąsiadów lub zwrócić się z prośbą o pomoc do funkcjonariuszy kontrolujących ich przebywanie na domowej kwarantannie.

Segregacja odpadów a izolacja domowa

Na izolację domową kierowane są osoby z potwierdzonym zarażenie koronawirusem, u których przebieg choroby jest łagodny, a ich stan nie wymaga leczenia szpitalnego. Dla tych osób zostały przygotowane nie tylko szczególne zalecenia sanitarne dotyczące ich izolacji, ale również postępowania z odpadami. W czasie epidemii chorzy powinni zachować szczególną ostrożność:
– po zapełnieniu worka odpadami, przed przekazaniem go osobie wyrzucającej odpady, zaleca się odczekanie 72 godzin od zamknięcia worka
– należy umieszczać odpady w worku przeznaczonym na ten cel oraz w miarę możliwości spryskać worek środkiem odkażającym
– nie należy zapełniać worka powyżej ¾ jego pojemności i nie zgniatać go
– osoba wynosząca odpady z miejsca izolacji wkłada (w rękawiczkach) wystawiony przez osobę izolowaną worek do drugiego worka, zawiązuje go i zabezpiecza przed przypadkowym otwarciem w chwili jego odbioru oraz oznacza datę i godzinę zamknięcia worka
– worek z odpadami należy przenieść w rękawiczkach do miejsca przeznaczonego do gromadzenia odpadów i umieścić w oznakowanym pojemniku przeznaczonym na te odpady
– przed i po każdej czynności związanej z pakowaniem/przenoszeniem odpadów należy używać rękawic ochronnych, myć i dezynfekować ręce
– odpady, których nie można łączyć z innymi odpadami, powinny być pozostawione w domu w czasie izolacji i przekazane do systemu gminnego, kiedy będzie można opuścić miejsce izolacji.

Wytyczne dla gmin

Informacje o osobach przebywających na kwarantannie bądź w izolacji są w posiadaniu wojewodów, policji i ośrodków pomocy społecznej. Nie mogą one być jednak przekazywane innym podmiotom, dlatego Ministerstwo Klimatu zaleca działanie w porozumieniu z tymi podmiotami w zakresie:
– zapewnienia worków w określonym kolorze lub oznaczonych symbolem, w celu jednoznacznej identyfikacji odpadów z gospodarstw domowych lub osób na kwarantannie bądź w izolacji
– zapewnienia odbioru odpadów nie rzadziej niż co 7 dni
– zorganizowania odpowiedniego transportu, bezpośrednio do instalacji unieszkodliwiania odpadów komunalnych
– zapewnienie dezynfekcji pojemników wielokrotnego użytku oraz środków transportujących odpady.

Wytyczne dla odbioru i zagospodarowania odpadów

Specjalne przepisy i środki ostrożności zostały także wprowadzone dla podmiotów zajmujących się odbiorem i zagospodarowywaniem odpadów:
– odpady, zgodnie z wstępnymi wytycznymi Komisji Europejskiej, po 9 dniach przestają stanowić zagrożenie
– jeżeli worek z odpadami pochodzącymi od osób przebywających w izolacji jest rozerwany lub niezamknięty, należy w miarę możliwości poinformować osobę, która worek wystawiła o konieczności szczelnego zamykania i zabezpieczenia odpadów
– zaleca się, aby odpady selektywnie zebrane w miarę możliwości były magazynowane przez 9 dni przed skierowaniem ich do przetworzenia
– odpady w workach pochodzące od osób przebywających w izolacji nie powinny być przetwarzane z udziałem osób sortujących
– w przypadku niedoboru personelu w świadczeniu usług odebrania lub zagospodarowywania odpadów zaleca się zmniejszenie częstotliwości odbioru szkła, papieru, metali i tworzyw sztucznych oraz zapewnienie w pierwszej kolejności przetworzenia odpadów pochodzących od osób przebywających w izolacji
– zaleca się ustanawianie szczególnych warunków pracy dla starszych pracowników oraz w miarę możliwości zapewnienia wszystkim pracownikom środków ochrony.

Jak zatem widać, wytycznych jest sporo, sprowadzają się one jednak do przestrzegania kilku podstawowych zasad. I dla własnego dobra trzeba się do nich stosować. – W tym trudnym czasie szczególnie ważne jest przestrzeganie wszystkich zaleceń, także tych dotyczących wytwarzanych przez nas odpadów. Mogą one bowiem stanowić zagrożenie dla życia innych ludzi i być źródłem rozprzestrzeniania się koronawirusa. Jeśli więc przebywamy na kwarantannie bądź w izolacji, koniecznie stosujmy się do nowych wytycznych Ministerstwa Klimatu – mówi Marta Milewska, rzeczniczka prasowa Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego.